Η χρήση του διαδικτύου αποτελεί μέρος της καθημερινότητας όλων μας και όποιος δεν το κάνει κινδυνεύει να βρεθεί αποκομμένος από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο έχει, το ποια χρήση κάνουμε του διαδικτύου και με τι στόχο.
Ενώ ξεκίνησε η χρήση του με στόχο την άμεση, σωστή και ανέξοδη ενημέρωση, που σε σημαντικό βαθμό έχει επιτευχθεί, υπάρχουν και σημαντικές εκτροπές στη σωστή χρήση του.
Μία από αυτές είναι η θεραπεία από οποιαδήποτε σωματική ή ψυχική ασθένεια, αποφεύγοντας να μπούμε στη διαδικασία του ραντεβού με κάποιον ειδικό. Έτσι πιστεύουμε ότι θα έχουμε άμεση λύση του προβλήματος μας, χωρίς να μπούμε στη χρονοβόρα, δαπανηρή και αγχώδη διαδικασία να συναντήσουμε τον άγνωστο ειδικό, έξω από το βόλεμα της παραμονής στο σπίτι μας.
Από την άλλη πλευρά το να ψάχνει κανείς θεραπεία μέσω του διαδικτύου, εύκολα πυροδοτούνται συναισθήματα άγχους, ανασφάλειας, έμμονες ιδέες και σύγχυση. Αυτό συμβαίνει διότι οι γνώμες των ειδικών διίστανται και διαφοροποιούνται. Ακόμη και μία λέξη να αλλάξει κανείς στη διατύπωση του όποιου ερωτήματος, αλλάζει και το περιεχόμενο της ενημέρωσης σχετικά με το πρόβλημα υγείας και οδηγεί σε διαφορετικά συμπεράσματα.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι της «θεραπείας» μέσω διαδικτύου:
• Συχνά λαμβάνει κανείς αντιφατικές απαντήσεις που τον οδηγούν στη σύγχυση και στο μπέρδεμα, δίχως να μπορεί να αποφασίσει προς ποιά κατεύθυνση να κινηθεί.
• Πολύ συχνά συμβαίνει να δίνονται λανθασμένες ερμηνείες στις όποιες πληροφορίες λαμβάνονται. Σαν συνέπεια αυτού είναι είτε η υποτίμηση του προβλήματος, είτε η διόγκωση του με τον ανάλογο πανικό που συνήθως ακολουθεί.
• Συχνά αναπτύσσονται προκαταλήψεις και λανθασμένες πεποιθήσεις που υποδαυλίζουν την όποια μελλοντική θεραπευτική σχέση με τον ειδικό.
• Δείχνοντας εμπιστοσύνη στη διαδικτυακή πληροφόρηση, λαμβάνονται λανθασμένες αποφάσεις που σαν συνέπεια έχουν την επιδείνωση του προβλήματος. Εάν για π.χ. έχουμε μία προκατάληψη για την φαρμακοθεραπεία ψάχνουμε τη θεραπεία με «φυσικό» τρόπο.
• Στερεί τη δυνατότητα ανάπτυξη μιας ουσιαστικής θεραπευτικής σχέσης όπου απαντώνται άμεσα οι όποιες απορίες ή επιφυλάξεις μπορεί να αναδυθούν.
• Εύκολα αναπτύσσονται αρνητικά και επώδυνα συναισθήματα όπως εκείνο της ανασφάλειας, του άγχους, του πανικού με την πεποίθηση ότι έχει κάτι το αθεράπευτο, της θλίψης κ.α.
• Μέσα από την όποια ενημέρωση υπάρχουν σπόνσορες που τις χρηματοδοτούν έχοντας τον πλήρη έλεγχο του περιεχομένου, καθώς και οι ειδικοί που θέλουν να προβληθούν.
Ποια τα οφέλη από την δια ζώσης επικοινωνία με τον ειδικό:
• Η ανάπτυξη της θεραπευτικής σχέσης που βασίζεται στην αμοιβαία εμπιστοσύνη που χτίζεται μέσα από τις θεραπευτικές συνεδρίες.
• Η ευχέρεια που έχει ο θεραπευόμενος να καταθέσει τις όποιες επιφυλάξεις ή αντιρρήσεις του σε σχέση με τις οδηγίες του ειδικού.
• Η στάση του ειδικού, που δεν επαναπαύεται στον θεσμικό του ρόλο και κύρος, αλλά συναισθάνεται τον θεραπευόμενο και ανάλογα τον προσεγγίζει.
• Η όποια θεραπεία πρέπει να είναι απολύτως εξατομικευμένη, όπως ξεχωριστός είναι ο κάθε άνθρωπος, λαμβάνοντας ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό.
Είναι υποχρέωση όλων μας να κατανοήσουμε ότι μία θεραπεία δεν αποτελείται μόνο από φάρμακα η κάποια θεραπευτική προσέγγιση πάντα από ειδικό. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη της εμπιστοσύνης μέσα από τη θεραπευτική σχέση που ευνοεί τον διάλογο. Επειδή και κανείς δεν είναι αλάνθαστος, ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες λάθους μέσα σε ένα κλίμα εμπιστοσύνης.
Όπως πολύ σημαντικό είναι να έχει ο καθένας μας την επίγνωση, με τι κριτήρια επιλέγει τον ειδικό. Με βάση την εμπειρία του, την προσιτότητά του, τις γνώσεις του, την προσωπικότητα και χαρακτήρα του. Διότι πάνω από όλα είναι μια ανθρώπινη επαφή και επειδή ο θεραπευόμενος βρίσκεται σε μία πολύ δύσκολη κατάσταση και εκτίθεται σε κάποιον άγνωστο, έχει και τις ανάλογες ευαισθησίες.
Σπύρος Μεταξάς Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής