Εάν θα τολμούσα να δώσω έναν ορισμό στο τι είναι η ευτυχία, θα έλεγα ότι είναι η επίγνωση της στιγμής κατά την οποία δεν έχω τίποτα να προσθέσω ή να αφαιρέσω. Είναι μία τέλεια στιγμή.
Αλλά τι είναι στην πραγματικότητα η ευτυχία; είναι ένα όνειρο, ένα ιδανικό ή απλώς ένας άλλος τρόπος στο να υπάρχουμε; Σίγουρα η ευτυχία είναι η επιβράβευση όταν έχουμε πετύχει έναν στόχο, ή μετά από ένα δώρο της τύχης, αλλά μπορεί και να υπάρξει δίχως κάποιο φαινομενικό λόγο, ή υπάρχει σε απλά πράγματα της καθημερινότητας και σίγουρα υπάρχει μέσα από τη δημιουργικότητά μας.
Η ευτυχία έχει ένα χαρακτηριστικό. Όσο περισσότερο την επεξεργάζεσαι νοητικά, τόσο αυτή εξαφανίζεται. Η χαρά της ζωής είναι ο αντίποδας των νοητικών επεξεργασιών μας. Για παράδειγμα αν διερωτόμαστε «γιατί» και «πως» χάνεται το αυθόρμητο της στιγμής και μπαίνουμε σε έναν κυκεώνα σκέψεων που μάς εγκλωβίζει. Η ευτυχία δεν επιτυγχάνεται ακολουθώντας ένα ιδανικό ή έναν νοητικό στόχο.
Ο Nietzsche έλεγε ότι ο μόνος αξιόλογος στόχος του κάθε ανθρώπου είναι το να είναι ο εαυτός του.
Πρώτα θα πρέπει να κατανοήσουμε αυτό που είμαστε, μετά πραγματοποιούμε αυτό που είμαστε. Είναι αυτό που λέμε «είμαστε οι επιλογές μας», με την επίγνωση ότι αυτό που είμαστε, συνεχώς μεταβάλλεται κάθε μέρα και μέσα από τις εμπειρίες μας μαθαίνουμε καλύτερα το τι επιλέγουμε να κάνουμε. Στην πράξη διαπιστώνουμε κατά πόσο λειτουργεί σωστά η κρίση μας και να μην ξεχνάμε ότι η ευτυχία κερδίζεται και δεν μάς τη χαρίζει κανένας.
Είναι σημαντικό να έχουμε την επίγνωση ότι η ευτυχία δεν εξαρτάται από τις συνθήκες έξω από μας, είτε αυτό έχει να κάνει με ανθρώπινες συμπεριφορές ή διάφορα γεγονότα και καταστάσεις. Η ευτυχία υπάρχει μόνο στο εδώ και τώρα, ειδ’ άλλως δεν υπάρχει.
Είναι σημαντικό να ακολουθούμε τα όνειρά μας, τις φιλοδοξίες μας, τις δεσμεύσεις μας, αλλά όχι γιατί θα με κάνουν ευτυχισμένο. Η μόνη πιθανότητα να είναι κανείς ευτυχισμένος είναι στη στιγμή του τώρα.
Ας σκεφθούμε τη στιγμή που είμαστε απορροφημένοι από μία δραστηριότητα που μάς ευχαριστεί και μάς έχει μαγέψει και τότε ξεχνάμε τα πάντα. Είναι η στιγμή που έχουμε χάσει πλήρως την αίσθηση του χρόνου και του χώρου. Κυριαρχεί η ευχαρίστηση που επιτυγχάνεται από τη δέσμευση μας στο να ολοκληρώσουμε τον στόχο που ελεύθερα και συνειδητά έχουμε επιλέξει. Δεν συνδέεται σε καμία περίπτωση μόνο με την επίτευξη του στόχου, αλλά από τη διεργασία της δημιουργικότητας.
Η δημιουργικότητά μας ενισχύει την αυτοπεποίθησή μας και μάς δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε ακούραστα αυτό που με επίγνωση έχουμε επιλέξει.
Δημιουργείται έτσι ένας θετικός φαύλος κύκλος που υπηρετεί την εξέλιξή μας, μέσα από θετικά συναισθήματα και εντείνει την αίσθηση της ευτυχίας.
Προϋπόθεση για να λειτουργούμε έτσι είναι να μην μας χαρακτηρίζει η ακαμψία των σκέψεων και πεποιθήσεών μας. Όσο περισσότερο είμαστε εγκλωβισμένοι μέσα από τα «πρέπει», ή βλέπουμε τα πράγματα που μάς αφορούν μέσα από την ακαμψία του όλου ή τίποτα, στερούμε από τον εαυτό μας την οπτική γωνία που θα μάς προβληματίσει και θα μάς εμπλουτίσει από μία νέα και πιο λειτουργική οπτική γωνία των πραγμάτων. Αυτό υπηρετεί την αυτοπραγμάτωση και εκεί είναι κρυμμένη η ευτυχία.
Ήταν ένας γιατρός που είχε δεσμευτεί απόλυτα στο να θεραπεύει τους ασθενείς του, δίχως να τον απασχολεί εάν ο θεραπευόμενος του είχε την οικονομική ευχέρεια να καλύψει την όποια επίσκεψη. Κάποια στιγμή ένας συνάδελφός του τον ρώτησε γιατί λειτουργεί έτσι; Η απάντηση που του έδωσε ήταν:
«Κοίτα, εγώ δεν είμαι ούτε γενναιόδωρος, ούτε καλός άνθρωπος. Είμαι απλά ένας γιατρός που θεραπεύει. Εάν δεν θεράπευα τους ανθρώπους δεν θα χρησίμευα σε τίποτα. Τι νόημα θα είχε η ζωή μου δίχως τις θεραπείες μου, θα ένοιωθα άχρηστος. Σε αντίθεση με τη χαρά και την ικανοποίηση που μου δίνουν οι ασθενείς μου όταν θεραπεύονται και χαίρονται τη ζωή τους. Αυτή η διαδικασία από μόνη της με βοηθά να γίνομαι συνεχώς καλύτερος στην εξελικτική μου πορεία.»
Η ευτυχία δεν είναι ο αυτοσκοπός, αλλά είναι το αποτέλεσμα συνειδητών επιλογών μας, οι οποίες υπηρετούν το αξιακό σύστημα του καθενός μας και που αποδεδειγμένα το όφελος από το κόστος σαφέστατα υπερτερεί.